Quá trình đăng kí nguyện vọng là bước quan trọng và mang tính quyết định đối với tương lai của học sinh. Sự lựa chọn nguyện vọng không chỉ phản ánh đam mê, sở thích mà còn ảnh hưởng đến con đường nghề nghiệp sau này. Hiểu rõ xu hướng và nguyên tắc khi đăng kí nguyện vọng của học sinh hiện nay giúp các em có sự chuẩn bị tốt hơn và đưa ra quyết định chính xác.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, từ ngày 18/7 đến 17h ngày 30/7 tới đây sẽ là thời gian để thí sinh xét tuyển đại học năm 2024 đăng ký, điều chỉnh, bổ sung nguyện vọng xét tuyển không giới hạn số lần.
Điều chỉnh nguyện vọng như thế nào để có cơ hội đỗ cao nhất vào ngành mình yêu thích và phù hợp với điểm số đạt được đang là câu hỏi của rất nhiều thí sinh và phụ huynh.
Kể từ năm 2022, thí sinh chỉ có 1 đợt đăng ký nguyện vọng duy nhất (số nguyện vọng, số lần điều chỉnh không giới hạn). Việc đăng ký được thực hiện trực tuyến thông qua Hệ thống tuyển sinh của Bộ GD&ĐT. Các nguyện vọng xét tuyển của thí sinh được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên từ cao xuống thấp (nguyện vọng 1 là nguyện vọng ưu tiên cao nhất).
Nguyện vọng của thí sinh được thể hiện thông qua lựa chọn trên hệ thống hỗ trợ tuyển sinh (thực hiện theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT) gồm:
– Thứ tự ưu tiên của nguyện vọng (số 1 thể hiện nguyện vọng cao nhất);
– Lựa chọn về cơ sở đào tạo, đơn vị tuyển sinh (mã trường);
– Lựa chọn ngành, nhóm ngành, chương trình đào tạo (mã ngành);
– Lựa chọn phương thức tuyển sinh (mã phương thức);
– Lựa chọn tổ hợp xét tuyển (mã tổ hợp) đối với phương thức xét tuyển dựa trên kết quả kỳ thi theo bài thi/môn thi, hoặc phương thức xét tuyển dựa trên kết quả học tập các môn học cấp THPT.
Mục lục:
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc chọn nguyện vọng
Học sinh ngày nay chọn nguyện vọng dựa trên nhiều yếu tố khác nhau:
- Định hướng nghề nghiệp: Nhiều học sinh chọn ngành học dựa trên đam mê và những lĩnh vực mà họ thấy có triển vọng phát triển trong tương lai.
- Thị trường lao động: Sự biến đổi của thị trường lao động, nhu cầu nhân lực trong các ngành nghề khác nhau tác động mạnh đến quyết định chọn nguyện vọng.
- Chất lượng đào tạo: Danh tiếng, chất lượng đào tạo và cơ sở vật chất của các trường đại học là những yếu tố then chốt.
- Điều kiện cá nhân: Kinh tế gia đình, khả năng học tập và sở thích cá nhân cũng đóng vai trò quan trọng trong quyết định chọn nguyện vọng.
Nguyên tắc đăng kí nguyện vọng:
Nguyên tắc 1: Sắp xếp nguyện vọng theo nguyên tắc “3 ưu tiên”
Khi xét tuyển nguyện vọng đợt 1, hệ thống lọc điểm của Bộ GD&ĐT sẽ xét điểm theo thứ tự từ trên xuống, căn cứ vào điểm chuẩn các trường công bố. Nếu nguyện vọng 1 thí sinh đã trúng tuyển vào trường mình đăng ký thì các nguyện vọng 2, 3, 4… lúc này sẽ “vô hiệu”. Chỉ khi nào nguyện vọng 1 này không trúng thì mới xét tuyển tiếp đến các nguyện vọng sau. Vì vậy, việc sắp xếp thứ tự nguyện vọng là rất quan trọng. Tránh trường hợp chọn sai ngay từ nguyện vọng 1 khiến thí sinh mất cơ hội trúng tuyển do chọn trường có điểm chuẩn quá cao so với năng lực hoặc trúng tuyển nhưng không ưng ý (do chọn trường có điểm chuẩn thấp để an tâm đỗ, trong khi năng lực và kết quả thi đủ để xét tuyển vào những trường tốt hơn).
Bí quyết để giảm bớt tình huống rủi ro này đó là ngay từ khi sắp xếp nguyện vọng, teen cần áp dụng nguyên tắc 3 ưu tiên. Cụ thể là: Ưu tiên ngành học thích nhất, ưu tiên trường đại học phù hợp năng lực nhất và ưu tiên xét điểm tổ hợp môn có điểm thi cao nhất. Việc chọn ngành học chính xác vô cùng quan trọng, bởi nó sẽ giúp thí sinh đủ kiên nhẫn và yêu thích để hoàn thành quá trình bốn năm đại học và lộ trình nghề nghiệp sau này. Chọn ngành trùng với thế mạnh bản thân bạn sẽ dễ dàng nắm bắt kiến thức. Chọn trúng ngành học yêu thích sẽ tăng thêm niềm vui, sự hứng khởi trong quá trình học tập.
Nguyên tắc 2: Rải nguyện vọng cách đều điểm mục tiêu và Phải có ít nhất 1 nguyện vọng “cứu cánh”
Một lời khuyên cho các thí sinh đó là hãy lấy mức điểm mục tiêu (điểm thi dự kiến của mình) làm điểm chuẩn, và rải các NV quanh mức điểm này, chênh lệnh khoảng 0,5 đến 1 điểm để tăng khả năng đỗ của mình. Ví dụ: Nếu mức điểm dự kiến của em là 24, hãy rải các nguyện vọng trong cùng từ 21.5 tới 26.5đ, trong đó NV1 là 26.5 điểm. NV2 là 26đ,… Đây là khoảng cách an toàn đủ để các em “cầu may” cũng như đề phòng mọi rủi ro.
Để đảm bảo an toàn, thí sinh nên đăng ký thêm cả những ngành học có thể mình ít yêu thích hơn nhưng sát, thậm chí thấp hơn hẳn so với năng lực của mình để tăng cơ hội trúng tuyển. Những nguyện vọng dự phòng này thường được xếp sau cùng (NV4, NV5…), nhằm đảm bảo trong trường hợp xấu nhất là thí sinh không đỗ những nguyện vọng ưu tiên (NV1, NV2, NV3) thì vẫn có khả năng trúng tuyển vào đại học bằng nguyện vọng “cứu cánh”.
Nguyên tắc 3: Chỉ tập trung các nguyện vọng vào 2-3 nhóm ngành có liên quan và Có một nguyện vọng thông minh tăng cơ hội trúng tuyển từ hôm nay
Một lưu ý dành cho thí sinh là tránh việc đăng ký nguyện vọng dựa vào đam mê hay dựa vào cảm tính. Các em không nên bó buộc mình vào một ngành cụ thể mà hãy chọn những nhóm ngành có liên quan đến nhau. Các em cần tự đánh giá năng lực của bản thân để chọn ngành học phù hợp với mình, không nên lao theo những ngành hot mà bản thân không hiểu rõ gì về nó. Hãy vạch ra cho mình 2-3 nhóm ngành liên quan khi đăng ký nguyện vọng. Mỗi ngành thường sẽ có những trường top đầu, khi chọn ngành, chọn trường, các em hãy chọn vào những trường danh tiếng, chuyên đào tạo về ngành đó.
Để làm được điều này, trước hết, các em cần đánh giá đúng năng lực của bản thân, lựa chọn ngành học phù hợp với mình nhất. Bên cạnh đó, các em cần vạch ra cho mình 2 đến 3 nhóm ngành có liên quan để đăng ký nguyện vọng bởi vì mỗi ngành học thường chỉ có một vài trường dẫn đầu. Vậy nên, khi chọn ngành, các em nên chọn đúng trường chuyên và có tiếng về đào tạo ngành đó.
Xu hướng chọn nguyện vọng theo ngành học
Một số xu hướng chọn nguyện vọng phổ biến hiện nay:
- Ngành công nghệ thông tin: Các ngành liên quan đến CNTT như Khoa học máy tính, Kỹ thuật phần mềm, và An ninh mạng đang thu hút rất nhiều học sinh. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, đặc biệt là trong thời đại 4.0, đã làm gia tăng nhu cầu về nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực này.
- Ngành y dược: Y khoa, Dược học, và Điều dưỡng luôn là những ngành hot do nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao. Các ngành này không chỉ đòi hỏi kiến thức chuyên môn sâu rộng mà còn mang lại cơ hội nghề nghiệp ổn định và thu nhập cao.
- Ngành kinh tế: Quản trị kinh doanh, Kinh tế học, và Tài chính – Ngân hàng vẫn được nhiều học sinh lựa chọn. Những ngành này cung cấp kiến thức rộng về kinh doanh và quản lý, mở ra nhiều cơ hội việc làm trong các doanh nghiệp, tổ chức tài chính và ngân hàng.
- Ngành truyền thông: Báo chí, Truyền thông đa phương tiện, và Quan hệ công chúng đang trở nên phổ biến nhờ sự phát triển mạnh mẽ của truyền thông số. Các ngành này đòi hỏi sự sáng tạo, khả năng giao tiếp tốt và hiểu biết sâu rộng về công nghệ truyền thông hiện đại.
Sự thay đổi trong xu hướng chọn nguyện vọng
So với các năm trước, xu hướng chọn nguyện vọng của học sinh hiện nay có nhiều thay đổi:
- Tăng cường các ngành kỹ thuật và công nghệ: Nhu cầu về nhân lực kỹ thuật và công nghệ ngày càng tăng, khiến các ngành này trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều học sinh.
- Chuyển hướng sang các ngành mới nổi: Các ngành học như Khoa học dữ liệu, Trí tuệ nhân tạo, và Thiết kế trải nghiệm người dùng (UX) đang thu hút sự quan tâm lớn từ các học sinh do tính ứng dụng cao và cơ hội nghề nghiệp đa dạng.
- Tập trung vào các ngành có cơ hội việc làm cao: Học sinh ngày càng chú trọng đến cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp, nên các ngành có nhu cầu nhân lực cao luôn được ưu tiên lựa chọn.
Lời khuyên cho học sinh khi chọn nguyện vọng
Để lựa chọn nguyện vọng một cách thông minh, học sinh cần:
- Nghiên cứu kỹ lưỡng: Tìm hiểu thông tin về các ngành học, trường đại học, và cơ hội việc làm. Đọc các báo cáo, nghiên cứu và tư vấn từ các chuyên gia để có cái nhìn toàn diện.
- Tự đánh giá khả năng: Xác định sở thích, năng lực và điều kiện cá nhân để chọn nguyện vọng phù hợp. Học sinh cần biết rõ điểm mạnh và điểm yếu của mình để đưa ra quyết định chính xác.
- Tham khảo ý kiến: Lắng nghe tư vấn từ thầy cô, gia đình và những người có kinh nghiệm. Những lời khuyên từ người thân và giáo viên có thể giúp học sinh có cái nhìn khách quan hơn.
- Định hướng rõ ràng: Đặt mục tiêu và kế hoạch cụ thể cho tương lai nghề nghiệp của mình. Học sinh nên có kế hoạch dài hạn và ngắn hạn rõ ràng, đảm bảo rằng nguyện vọng chọn lựa phù hợp với mục tiêu cá nhân.
Xu hướng đăng kí nguyện vọng của học sinh hiện nay phản ánh sự thay đổi trong nhận thức về nghề nghiệp và thị trường lao động. Việc lựa chọn nguyện vọng không chỉ là quyết định cá nhân mà còn là sự đầu tư cho tương lai. Hy vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp học sinh và phụ huynh có cái nhìn tổng quan và đưa ra quyết định đúng đắn.
